De Koude Kalkoen

Liesbeth Sterck

Handig testen in gevangenschap

door 4 Reacties

Kunnen apen denken en hoe bewijs je dat, wil Menno Bentveld doornemen met hoogleraar Ecologische determinanten van gedrag Liesbeth Sterck.
Ze onderzocht drie jaar in Indonesië een groep makaken en een groep langoeren en dan mn “hoe omgevingsfactoren het gedrag van vrouwtjes bepalen”.
Als een Jane Goodall? Precies.
Door ‘s avonds te zoeken in welke boom de apen slapen, daar de volgende ochtend te zijn vóór ze gaan lopen “en dan de hele dag er achteraan”.
Vinden die apen dat niet ráár, denk ik dan, maar de presentator denkt het niet dus vraagt hij er ook niet naar.

Nu die intelligentie.
Dat, weet Sterck, “is in het wild lastig te onderzoeken”.
Daarom “is het handiger dat in gevangenschap te doen”.

Volgt een mooi verhaal over hoe je meet dat apen (kan ook met andere dieren) kunnen “snappen wat de ander kan zien”.
Bv door naar boven te kijken en dan volgen ze jouw blik.
Test met plaatjes: drie apen, links een dominante, rechts een ondergeschikte, in het midden een aap die dreigend kijkt.
Wanneer die ‘gewone’ aap dreigend kijkt naar rechts, vindt de testaap dat normaal.
Kijkt ze dreigend naar links, dan verbaast de testaap zich daarover want dat doet een gewone aap niet, dus kijkt testaap lánger.

Waarom we willen weten hoe intelligent apen zijn?
“Dan snappen we meer van de evolutie van onze eigen intelligentie.”

Ik luister als altijd graag naar Liesbeth Sterck.
Ze vertelt mooi en helder.
Maar, vraag ik me af, hoe komt ze aan die apen in gevangenschap waarop je zo handig kunt testen?

Plannen is een vorm van intelligentie

door 1 Reactie

liesbethsterckHoogleraar ecologische determinanten van gedrag Liesbeth Sterck komt in de Tros Nieuwsshow vertellen over de lange roep van de orang-oetans en neemt vaardig direct het gesprek over.
Eerst even vertellen over deze mensapen, kondigt ze aan (en doet ze).
Waarna we les krijgen over kleine vrouwtjes (35 kilo) en grote mannetjes (80 kilo) en mannetjes met en zonder wangplaten en keelzak.
Het zijn de mannetjes mét wangplaten en keelzak die de roep produceren.

We luisteren.
Woeh en oe en dat 23 seconden.
Het klinkt indrukwekkend en daarom verbaast het niet dat Bas van Werven het wil nadoen.
Uiteraard lijkt het naar niks.

Het fascinerende aan de roep van deze apen is dat eruit blijkt dat ze plannen.
Voor het slapen gaan roepen ze woeh en oe.
Waarmee ze aanduiden waar ze de vólgende dag heengaan.

“Plannen! Dat is een hogere vorm van intelligentie!” weet de presentator.
Klopt. En andere mensapen als chimpansees en bonobo’s doen het ook terwijl uit onderzoek blijkt dat makaken er “redelijk belabberd” (Sterck) in zijn.
Terwijl bijvoorbeeld vlaamse gaaien eten verstoppen om de volgende dag “een gevarieerd ontbijt” te maken.

Mieke van der Weij veert op.
Mensapen, dat snapt ze nog. “Maar een gaai…”
Liesbeth Sterck noemt het “juist zo leuk” dat andere soorten het ook doen.
Al was het maar omdat we anders zouden denken dat de mens uniek is als eindpunt in de evolutie.

Ze wil vast gauw terug naar Sumatra, schat Mieke van der Weij in.
Sterck: “Zolang het kan, hè. Want het gaat niet goed met ze.”
MvdW: “Maar dat is weer een ander onderwerp.”

Wat strikt genomen wáár is.