De Koude Kalkoen

Joris van de Kerkhof

“Joden. Puinhoop”

door Reageer

Het staakt het vuren dat gisteravond tot stand kwam lijkt het te houden.
Gaza, vertelt Joris van de Kerkhof, heeft nog een paar raketten afgeschoten.
Maar die zijn door Israël uit de lucht gehaald. Waarna niet is terug gebombardeerd.
Wel hangen de drones nog boven zijn hoofd.

Ook rust in Tel Aviv.
Maar wel, vertelt Lex Runderkamp, was er een peiling: 70% van het volk is niet tevreden en had willen doorgaan met vechten.
Terwijl er feest is in Gaza waar het staakt het vuren wordt gevierd als een overwinning.

Joris van de Kerkhof staat om zeven uur op straat en ziet mannen handen schudden en elkaar vragen hoe het gaat.
Bananen en tomaten worden verkocht op karren getrokken door paarden en ezeltjes.

Later ziet hij mannen benzine zoeken. Voor hun motors.
Getoeter: een file. Een paard tussen de auto’s.
Een vader laat zijn zoontje van een jaar of vijf de puinhopen zien zodat het kind onze verslaggever kan uitleggen: “Joden. Puinhoop.”

Iedereen is aan het schoonmaken, en iedereen viert de overwinning van Hamas op Israël.
Herrie: een auto met boxen.
Kom vanmiddag de overwinning van Hamas vieren.
Zelfs God viert die overwinning: er is regen.

Tussen de eerste ‘het leven gaat weer verder’ en de tweede ‘we vieren de overwinning’ een terugblik op gisteren.
Een Israëlische raket die twee auto’s trof, op weg naar een begrafenis. Zeven moeilijk te identificeren doden.
Joris van de Kerkhof bezoekt de mensen die rouwen om een man (50) wiens lichaam zonder hoofd is teruggevonden.

Het lijken twee verschillende werelden.
De opgetogen ‘overwinning’-berichten en het leed dat nog lang niet voorbij is.

Raketten, stenen op golfplaat en de was gedaan

door Reageer

Wanneer Joris van de Kerkhof geen Palestijnen aan het woord laat, houdt hij een soort dagboek voor ons bij.
Tenminste, zo ervaar ik het.

Hij vertelt wat hij hoort en ziet.
Over raketinslagen op afstand (en dan heeft hij het over een paar honderd meter wat mij onder de tafel zou jagen zo al niet de schuilkelder in).
Waarna het “redelijk rustig” was maar nu weer niet (harde klappen).

Laag gebouw, beschrijft hij. “Stenen slaan op golfplaten”. En o ja, Joris had net “de was gedaan en gehangen over het raampje heen”.

En nu, stelt hij vast, is ook de elektriciteit geraakt. Want “alle lichten gaan uit”.
Het bombardement treft de plek waar vandaan gisteren de Palestijnen nog raketten richting Israël afschoten.
Vanmiddag was, dit er tussendoor, nog even plezier.
Vanwege de bus in Tel Aviv die was getroffen (daarover eerder verslag in een nieuwsbulletin) “maar laten we dat maar even zitten”.

Het is Jeroen Wielaert die vandaag in Lijn 1 Joris van de Kerkhof ondervraagt hoe hij, onbevangen en abrupt losgerukt uit de Bossche klei, in dit conflict staat.
Hij vertelde over winkeltjes die open gingen, kinderen die zijn gekleurde armband (!) wilden hebben, vermoorde collaborateurs en de oma (die terugkomt in de reportage van later deze uitzending) die niet kan slapen.

Jeroen Wielaert wil (denk ik) horen dat hij zo is meegesleept door het leed dat hij ziet dat hij partij kiest. Maar de R1J-verslaggever zegt dat hij geen begrip heeft voor het schieten van beide kanten “omdat ik niet begrijp dat mensen dat doen”.

Dit gebaseerd op mijn aantekeningen van dat Lijn 1-gesprek.
Ik had het graag teruggeluisterd om te checken of mijn korte notities klopten.

Maar: File not found.

Steeds gezoem op de achtergrond

door Reageer

Joris van de Kerkhof in Gaza-stad.

Hij vertelt over gisteravond en vannacht.
Prachtige, korte reportage met “dit geluid” (in de niet zo verre verte steeds een dof boem-boem) “waarschijnlijk afgeschoten vanaf zee”.
Zelf zit hij vermoedelijk veilig want Israël ziet in een hotel met buitenlandse journalisten geen doelwit: “Maar het slaat een paar km verderop natuurlijk wel in alle hardheid in.”

Tegen middernacht wordt het stiller en dan in de nacht weer harde klappen (geluid van heel eng vuurwerk).
Om vijf uur “zachtjes wat hanen die aan het kraaien zijn in heel in de verte een oproep tot gebed en dan weer klappen”.
En steeds “dit gezoem op de achtergrond”: drones.

Het is licht dus: kijken.
Het ministerie van Binnenlandse Zaken is gebombardeerd en de Palestine Investment Bank. In twee minuten tien raketten weet een man die ernaast woont met vrouw en kleine kinderen en zijn moeder.
Ze dachten dat het hier veilig was.
Dat dachten al die mensen die nu uit het noorden van Gaza komen ook.
Pamfletten werden daar uitgeworpen en nu zitten ze hier.
En vallen ook hier de bommen.

Het meest aangrijpend is de reportage die Joris van de Kerkhof maakte over de begrafenis van een vader en twee zonen.
Gezin van tien mensen, moeder levensgevaarlijk gewond in het ziekenhuis, andere kinderen ook gewond.
Hij is erbij in de moskee, beschrijft hoe het gezicht van de jongste zoon “het meest gehavend” is maar dat ze “alle drie een vreedzame lach” hebben.

Mee naar het kerkhof, geel zand, graven naast elkaar, bitter geroep van Hamas.
De man had overigens niks met Hamas, was conciërge op een school.

Napraten over het staakt het vuren – zou het ervan komen.
“Mag het alsjeblieft afgelopen zijn!” zegt een collega van de man.
Wat Joris van de Kerkhof weer vertelt in een gesprekje met de studio.

Ik heb grote bewondering voor deze manier van verslag doen.
Zakelijk verteld, pratend met mensen, veel voor zichzelf ‘sprekend’ geluid en nooit stemming makend.
Met dwars door de grote lijn kleine zaken: met kinderen kijken bij een krater en dan zich voorstellen: “Joris!” “Ismael.” “Hello Ismael.”

Ambulances af en aan

door Reageer

Loeiende sirenes en hé, Joris van de Kerkhof, een paar dagen geleden nog zich ontroerd buigend over een muskusrat, is nu in Gaza-Stad.
In het ziekenhuis van Gaza-Stad om precies te zijn.
Ergens binnen staat hij te kijken. Naar een ambulance die aankomt. Waarbij militairen journalisten tegenhouden die filmen en die geluid willen opnemen.
Dwars door de sirenes ook opgewonden mannenstemmen.
Klap! Gaat de deur dicht van de ambulance.
Wég rijdt de auto.

Volgende ambulance: een wat oudere man.
“Grijs kostuum, sandalen aan, hij beweegt nog wel met zijn handen maar met zijn hoofd beweegt hij niet.”

Ik denk: hoe doet-ie dat nou? Hij staat toch op de “derde of vierde verdieping” (wélke?) maar het geluid is van heel dichtbij.
Dan verhaalt hij over kinderen die thee en koffie verkopen bij de ingang dus nu zal Joris van de Kerkhof wel beneden zijn (of was hij dat altijd al).

Rookwolken ziet de verslaggever in de verte. Van die verdieping.
Van de meest recente bom vanuit Israël.
Maar beneden: een ambulancebroeder die handschoenen uitdeed toen hij de patiënt naar binnen bracht en nu weer aan en hij rijdt weer weg.

Dan een man met een kind van een jaar of acht, niet gebracht door een ambulance maar door een privé-auto.

JvK: “En zo blijven de ambulances af en aan rijden. Patiënt gaat naar binnen, deur dicht, ambulance gaat weer verder.”

Een korte reportage.
Amper tweeëneenhalve minuut.

Maar drie kwartier nadat ik ‘m rap voorbij hoor komen hangt-ie nog steeds in mijn hoofd.
De beschrijving van de ene ambulance na de andere en dan dat kind en dan weer ambulances. Geen gruwelijke beelden.
Maar door het af en aan het continue geluid van de haast en de stemmen en de sirenes misschien wel extra indringend.

Hopen dat de markt gaat meedenken

door Reageer

Dát is prima service!
Klaag ik hier vanochtend dat in de reportage over de muskusrat niet duidelijk werd hoe je het diertje wél vriendelijk kon verjagen – pakt Joris van de Kerkhof dat meteen op en maakt hij hierover nóg een reportage.

Nu opent hij met een man (vermoedelijk de rattenvanger van vanochtend) die liefkozend aait over het lijfje van een (dode) rat.
“We zijn wel begaan met de dieren. Het is een hartstikke mooi diertje” zegt de man. “Niks mis mee.”
JvdK: “Behalve dan dat-ie die dijken een beetje…”

En daar? Daar drijft een levende vangkooi voor beverratten.
Die kunnen een meter lang worden en wel 10 kilo wegen.
Zo’n kooi wordt ingezet zodat als er een dier in belandt dat geen bever- of muskusrat is het direct kan worden vrijgelaten.

“Beverratten zijn ook stom” pikt de verslaggever op.
Nou… stóm. De beverrat is een exoot. Net als de muskusrat.
JvdK: “Alle exoten weg.” (‘eigen volk eerst’)
Maar het gaat niet primair om de herkomst maar om de graafschade.
Waaraan de bever zich trouwen óók schuldig maakt, maar die is beschermd.

Nu de muskusratvriendelijke oplossingen: stortstenen tegen de dijk.
Betongaas in oevers drukken. Of gaas met stortsteen.

“We hopen ook dat de markt een beetje mee gaat denken” zegt de man van de Unie van Waterschappen waarbij de verslaggever als vertegenwoordiger van die markt “anticonceptie” oppert.
Maar dan krijg je medicijnen in het water.
“Vrij met hagel schieten” noemt Joris van de Kerkhof nog om dat idee meteen zelf weer te verwerpen (“want dan schiet je ook nog veel meer andere dingen dood dan je zou willen”).

Er zijn 125.000 ‘vangsten’ per jaar. Maar hoeveel muskusratten er zijn?
Volgend jaar gaan ze levend vangen, merken en dan tzt terugvangen.

“Lekker, hè – buiten.”
Sluit Joris van de Kerkhof af.
“Dat is het heerlijke van het beroep” vindt de rattenvanger.
“Het is een vrijbuitersberoep.” Weer en wind, vroeg, vogeltjes op de achtergrond.
“Het is gewoon genieten.”

Wat me als luisteraar in verwarring achterlaat want hoe kun je nou lol hebben in het rapen van jammerlijk verdronken diertjes.
Maar hij praatte er aan het begin van deze reportage toch wel lief over zodat ik vermoed dat de verwarring geen toeval is maar dat Joris van de Kerkhof die bewust wilde oproepen.