De Koude Kalkoen

Radio 1 Journaal

Live verslaggever zoekt het gesprek van de dag

door 5 Reacties

Lucella Carasso: “Marcel Bril is in Apeldoorn, de stad waar De Graaf jarenlang Burgemeester was.
Den Haag heeft zich hier nu drie dagen intensief mee bezig gehouden, leeft het ook in Apeldoorn dit onderwerp?”

Marcel Bril: “Ja het leeft zeker wel maar ik heb niet de indruk dat het nou het gesprek van de dag was.
Toen ik hier aankwam toen keken mensen mij aan, ik heb dan zo’n microfoon waarop staat Radio1NOS dan keken mensen mij wat glazig aan en vroegen zich af waar kom je dan voor want op het plein hier voor het stadhuis is ook een lokale veteranenmarkt, de veteranen van Apeldoorn en omstreken die vandaag geëerd worden, kom je daarvoor – nee, is mijn antwoord.
Dan keken ze nog even verder en ah! Vanwege Fred de Graaf natuurlijk.
En dat is dus wel iets dat in hun gedachten zit maar echt heel groot nieuws is het vooralsnog niet. Als je de krant ook bekijkt, de Stentor, dat is een regionale krant, dan staat het wel op de voorpagina maar niet als openingsverhaal: De Graaf legt functie Eerste Kamer neer.
En dan blader je iets verder naar pagina 6 dan staat er een heel groot profiel bijna paginagroot. Verblind door Oranjegevoel, schrijft de krant, rasbestuurder Fred de Graaf weet heel goed dat voorzitters onpartijdig moeten zijn. En toch ligt-ie onder vuur, zo begint die analyse.
Dus ja, het speelt hier wel. Deze man is wel een bekendheid, dat is wel wat je hoort. De burgemeester die in 2009 zo’n belangrijke rol speelde toen hier die aanslag was is wel echt een bekende man in Apeldoorn.
En zodoende is het wel zo dat iedereen die ik spreek tot nu toe ermee bezig is maar het nieuws van de dag, nee, dat is het niet.”

LC: “OK. Marcel Bril was dat.
Vanuit Apeldoorn.”

Kan ik nog terugkomen op wat ik ooit schreef, dat ik live verslaggeving zo mooi vind?

Wat er zoal mis is met Radio 1

door 2 Reacties

Radio is niet spraakmakend.
Was het oordeel van televisierecensenten op een avond over radio(kritiek) waarna NRC Handelsblad en De Groene mensen uitnodigen om eens een proef-recensie over radio in te sturen.
En dan? Wie weet.

Een vaste radiorecensierubriek zie ik niet verschijnen in de belangrijkste kranten.
Maar na de avond wordt er wel ingezonden en (zéér ‘met mate’) gediscussieerd op de site van De Nieuwe Reporter.

Plaatjes en reclame
Aftrap door Marc Chavannes.
Op de avond zélf en toen gepubliceerd in de NRC.
Chavannes ergert zich aan de plaatjes in en de reclame rond het Radio 1 Journaal (wie niet).
Hij vermeldt (treurend?) dat gemonteerde reportages “al heel lang uit” zijn. Wat volgens mij niet waar is, maar goed.

Wél waar is zijn bewering dat veel live verslaggeving niet veel verder gaat dan ‘vertel eens verder’ en dat veel nieuws binnenkomt in gesprekjes met de presentatoren.
“Hun belangstelling en kennis van zaken bepaalt de toon van al die gesprekjes. (..) Eigenlijk is het een huiswerkcursus nieuws.”
Waardoor de bijles sinds kort “draaglijker” wordt gemaakt “met af en toe een muziekje”.
Volgens de leiding van R1J dus.

Conclusie van Marc Chavannes: “Radio blijft er toe doen door te verrassen, door te associëren, door geheugen te tonen. En door geïnspireerd te improviseren als er Nieuw nieuws is.”

Zendgemachtigden
Vandaag gaat Henk van Hoorn, ooit hoofdredacteur NOS-radio, daar hárd overheen.
Hij verwijt Radio 1 dat geen rekening wordt gehouden met de luisteraars maar alleen met de zendgemachtigden.
“Eerst een aantrekkelijk, gevarieerd en creatief programma-aanbod bedenken en pas daarna bepalen wie dat het beste kan gaan maken, dat is volgens mij de juiste volgorde.”

Van Hoorn heeft ook kritiek op de nieuwsselectie van de NOS.

“Ik heb wel eens de indruk dat er helemaal geen nieuwsdrempel meer is. Wat tot voor kort hot news was voor lokale en regionale media, haalt nu in vaak in geuren en kleuren de landelijke nieuwszender.
Sinds ‘het gesprek van de dag’ een criterium voor de nieuwsselectie is geworden gaat het steeds vaker over misdrijven, verkeersongelukken en ander gevarieerd politienieuws.
Plus het vervolg in de vorm van rechtszaken.”

En: “Gemakkelijke journalistiek, want er komt weinig research aan te pas.
En het is bovenal knielen voor de vermeende interesses van het publiek, terwijl toch uitgerekend de journalistiek beter behoort te weten.
Daar worden journalisten namelijk voor betaald.”

Gesprekjes
Bovendien, sluit hij aan bij Marc Chavannes: “De eenvormigheid waarin alles wordt gepresenteerd.”
“De hele dag op Radio 1-gesprekjes. Zelden een mooie reportage, een pakkende analyse, een column of een verrassende aanpak. Babbelradio, dat is het. Daarom kun je vrij eenvoudig de informatiestroom het ene oor in en het andere weer uit laten gaan.”

Henk van Hoorn heeft gelijk.
Ook ik ervaar al weken (sinds ik terug ben van vakantie) een brei die oor in en weer uit gaat.
Babbel en klets en au! denk ik regelmatig bij stommiteiten van presentatoren en kán het meer voxpop bij de verslaggever op locatie.

Die plaatjes, die zijn het probleem helemaal niet.
Of in elk geval maar ten dele. Als een symptoom.
Het lijkt wel of iemand ergens heeft besloten dat de lat bést wat lager kan.
Babbel-babbel in gesprekken of ‘vlieg afvangen’ maar dan niet alleen kinderachtig kefferig zijn maar ook nog eens een stomme fout maken.
Reportages die kabbelen en beetje sfeer en ietsje info geven maar niet die extra edge.

Waarbij er natuurlijk godzijdank uitzonderingen zijn.
Maar: te weinig.

Verzoekplaatjes in het Radio 1 Journaal

door 2 Reacties

Draaien jullie ook verzoekplaatjes?
Twitter ik aan de makers van het Radio 1 Journaal.
Ja hoor, kom maar op met je lijstje!
Reageert er 1 terug.

Waarna ik duik in de stapel met eigen plaatjes die me blij maken van Eloise via MacArthur Park en Let’s spend the night together en Simply the best tot (bijna nu) Somebody that I used to know.
Om me direct te realiseren dat Eloise wel heel erg jaren zestig is (en wat lang) en MacArthur Park écht voor de liefhebster (en ook al héél erg lang) en Tina Turner is natuurlijk altijd goed maar misschien halen anderen wel nét een teiltje wanneer Goteye voor de tigste maal uit de radio schalt.

Wat is goede muziek?
Dat is als beauty in the eye of the beholder.
Ik ben opgegroeid in de jaren zestig/zeventig.
Dus Beatles en Stones en 96 Tears en Summer in the City en zelfs Red Rubber Ball en Tie a Yellow Ribbon.
‘Opa-muziek’ lees ik kritisch op het NOS-Weblog.

Tears for Fears en Feargal Sharkey vind ik ook wel fijn maar ‘gatver! Jaren tachtig!’ reageren weer anderen.

De muziek van nu dan? Maar wélke?
De muzieksamensteller(s) whoever that may be op dit moment vindt Keane wel lekker (ik ook trouwens) en verder Anouk en Caro Emerald die ik weer gaatwel vind.

Daft Punk blijkt opeens aan te slaan bij veel luisteraars van nu.
Hopen dat je die avond/nacht ‘lucky’ zal getten.
Ik ben er na een paar weken erin rammen aan gewend, kan ermee leven maar kan ook zónder.

Vanavond hoor ik Lucella Carasso ‘La Bamba’ afkondigen met “heeft de mensen in de file misschien een beetje opgevrolijkt – of geërgerd. Want dat kan natuurlijk ook.”

Daar slaat ze de spijker op de kop.
Er zijn zó veel luisteraars en zó veel meningen, je vindt nooit muziek die iedereen gaat bekoren.

Zullen we er dan maar gewoon mee stoppen, met de plaatjes?
Al is het maar bij wijze van experiment.

Een minuut erna was er traangas

door Reageer

“Ik slaap ook wel eens” lacht Bram Vermeulen wanneer hem wordt gevraagd of er vannacht in Istanbul nog is geknokt met de politie.
Om half twee ging de correspondent naar bed, toen had hij geen traangas gezien maar het Taksimplein was “afgeladen vol”.

Joris van de Kerkhof in Ankara slaapt óók wel eens, hoop ik voor hem.
Maar gisteravond drongen de rellen zich al om zeven uur op tot aan het smalle straatje van zijn hotel.
We horen een mensenmassa en geknal.
JvdK: “Demonstranten die er in paniek doorheen lopen. En er wordt op ze geschoten.”

De verslaggever en buitenlandredacteur Gulsah Ercetin haasten zich de stad in en horen van een demonstrant wat er net is gebeurd: “We zaten in een café vreedzaam te kletsen en op een gegeven moment zei de politie: jullie moeten weg. Een minuut erna was er traangas.”

Geluid van een ambulance.
Joris van de Kerkhof weet het niet zeker, zegt hij, maar hij vermoedt dat de gewonde door een waterkanon omver is geblazen en met zijn hoofd tegen een rand is gekomen.

Volgt een spannend verslag met steeds wisselend perspectief.
Even rustig vertellen en dan een harde knal waarna we weer midden in de actie zitten.
Traangas gaat niet meer de lucht in, demonstranten worden recht op de rug geschoten.

Even schuilen “met aardige mensen die een middeltje aanbieden tegen traangas”.
Het is Vicks.
Onder je neus smeren.
Of in je mondkapje.
‘Dankuwel’ dankt de verslaggever beleefd en hij heeft het nog niet uitgesproken of: harde knal!

Demonstranten scanderen “Taksim!” omdat het verzet daar is begonnen.
Joris van de Kerkhof stelt vast dat een waterkanon “best ver zo’n zijstraat in schiet” tot hij “de veilige beschutting van het hotel” weer opzoekt en we het geluid van de strijd horen afzwakken en dan wegsterven.
JvdK: “Het is opgeruimd, schoon en stil.
In stille afwachting ook van de premier die vandaag zal terugkomen en zijn volk zal toespreken.”

Dat was dus weer erg Mooie Radio.

Luister de straatjes in

door Reageer

Sfeer, sfeer zoekt Joris van de Kerkhof en met op de achtergrond rummikub spelende (en zwijgende) mannen neemt hij met andere de demonstraties door.
De politie moet de demonstranten een pak slaag geven, zegt de één.
Hárd.
Nee, het is goed voor de democratie dat mensen de straat op gaan, vindt een ander.

Iemand geeft de verslaggever een mondkapje mee.
Voor later. Voor ‘je weet maar nooit’.

In de tweede reportage is Joris van de Kerkhof verkast naar een bar-bistro waar een zakenman hem “welkom in Turkije!” noodt en uitroept dat zijn land “heaven!” is.
Vanaf het terras heeft hij zicht op de demonstranten die “het hele arsenaal aan liedjes” zingen: “regering treed af!” en “dictator treed af!” en nog zo wat.
We horen ze tussen zijn beschrijving door.

De politie staat er maar zo’n beetje, een maisverkoper (die iets roept als pidida pidida) loopt tussen demonstranten en politie heen en weer en urenlang gebeurt er niets.
Dan opeens heeft de politie er genoeg van en schiet en schiet (traangas) en “die kant, die kant!” hoor ik nog net Gulsah Ercetin roepen en: “Jezus, Joris!”

Enorme traangaswolken, beschrijft Joris van de Kerkhof maar dan rust: “We zijn een hoekje omgegaan” tot ze uit een grote wolk een meisje zien rennen dat ze toeroept: “We do not know who to trust.”

De verslaggever loopt terug naar de brede laan en ziet dat die in één beweging is schoongeveegd.
De duizenden mensen zijn weg.
Hij *kijkt* zijstraatjes in en ziet veel kleine brandjes.
Dan *luistert* hij (mooi gevonden!) zijstraatjes in en hoort verderop nog traangas schieten.

Afronding van de dag, korte blik op komende dag.

Prachtige reportage.
Luister zelf en let vooral op hoe het achtergrondgeluid buitengewoon effectief wordt ingezet.